Lean manufacturing – czym jest? Klucz do efektywnej produktywności

Filozofia lean manufacturing to metoda zarządzania, która opiera się na pięciu zasadach. Jej nadrzędnym celem jest ograniczenie marnotrawstwa w procesie produkcji i jak największe wykorzystanie posiadanych zasobów.

Sprawdź, co to jest lean manufacturing i jakie korzyści może przynieść Twojej firmie.

Co to jest lean manufacturing?

To system produkcyjny, który koncentruje się na zmniejszaniu marnotrawstwa, tworzeniu wartości dla klienta i dążeniu do ciągłego doskonalenia procesów. Lean manufacturing (dosłownie oznacza szczupłą produkcję) osiąga się poprzez stosowanie odpowiednich zasad i narzędzi.

Powszechnie uważa się, że tego rodzaju metodologia po raz pierwszy została wdrożona w koncernie Toyota. Opracowany przez japońskich inżynierów system TPS zrewolucjonizował procesy produkcyjne, przyczyniając się do znacznego obniżenia kosztów.

Lean manufacturing a tradycyjne podejście do produkcji

Główna różnica pomiędzy tradycyjnym podejściem do produkcji a lean manufacturing polega na wykonywaniu obowiązków przez pracowników. W pierwszym systemie traktowani są jako siła robocza, która przede wszystkim ma wykonywać polecenia swoich przełożonych.

Zupełnie inaczej jest w lean manufacturing, gdzie każdy pracownik jest zaangażowany w poprawę efektywności i doskonalenie procesów. Czuje się ważną częścią firmy i ma realny wpływ na jej wyniki finansowe.

Przeczytaj na blogu: Planowanie produkcji – na czym polega? Dlaczego jest ważne

Ponadto w lean manufacturing występuje też inne podejście do zarządzania zapasami i łańcuchem dostaw. Metodę push, czyli produkcję na magazyn, zastąpiło pull – oznaczające produkcję wyłącznie na bieżące potrzeby zgłaszane przez klientów. Produkty i materiały nie są więc gromadzone w dużych ilościach w przedsiębiorstwie.

Jakie są zasady lean manufacturing

W celu optymalizacji systemów produkcji i ograniczenia marnotrawstwa stosuje się 5 następujących zasad:

  1. Wartość. Zanim zaczniesz identyfikować i eliminować marnotrawstwo, musisz zdefiniować, co jest wartościowe dla klienta. Gdy klient określi, co jest dla niego istotne, możesz stworzyć produkt, który ma tylko to, co jest niezbędne, jednocześnie usunąć całą resztę niepotrzebnych rzeczy.
  2. Mapowanie strumienia wartości. Umożliwia menedżerom wizualizację każdego etapu procesu produkcyjnego w celu zidentyfikowania strat i możliwości poprawy.
  3. Tworzenie przepływu. Jednym z celów odchudzonej produkcji jest doskonalenie procesów. Gdy poprawisz etapy w strumieniu wartości, możesz skrócić czas produkcji.
  4. Pull System. Metoda ssąca polega na rozpoczynaniu nowej produkcji tylko wtedy, gdy jest na to zapotrzebowanie ze strony klienta. Ten system stanowi uzupełnienie koncepcji just-in-time, czyli dokładnie na czas.
  5. Ciągłe doskonalenie. Ta zasada polega na ciągłym stosowaniu różnych technik produkcji w celu znajdowania i eliminowania marnotrawstwa.

Dzięki tym zasadom możliwa jest optymalizacja systemów produkcyjnych. Upraszczają one strukturę operacyjną, skupiając się na potrzebach klienta i ograniczaniu strat.

Marnotrawstwo w lean manufacturing

„Szczupła produkcja” odnosi się do jednej z najgorszych rzeczy, jakie są spotykane w niemal każdym przedsiębiorstwie – marnotrawstwa. Niewykorzystanie w pełni wszystkich zasobów oznacza utratę wydajności, a tym samym zahamowanie produkcji.

Te marnotrawione zasoby obejmują wszystko: od narzędzi przez materiały i wyroby gotowe po umiejętności członków personelu.

Można wyróżnić osiem rodzajów marnotrawstwa w lean manufacturing system:

  • niepotrzebny transport pracowników, narzędzi, materiałów lub sprzętu,
  • nadmiar zapasów,
  • niepotrzebny ruch ludzi lub maszyn,
  • bezczynni pracownicy lub nieużywany sprzęt,
  • nadprodukcja, która prowadzi do nadmiernych zapasów wyrobów gotowych,
  • nadmierne przetwarzanie – polega na dodawaniu do produktu składników lub cech, które nie są wymagane przez klienta,
  • wadliwe produkty,
  • niewykorzystany potencjał pracowników.

Marnotrawstwo jest więc szerokim pojęciem i odnosi się do różnych kategorii. Niezależnie jednak od tego, czy chodzi o niewykorzystany potencjał pracowników, czy odpady, których nie można poddać recyklingowi ani zmienić ich przeznaczenia, skutki są takie same – spadek produktywności.

Przeczytaj na blogu Koszty produkcji – pośrednie i bezpośrednie. Jak je zmniejszyć?

Z tego właśnie nacisku na eliminację marnotrawstwa i doskonalenie procesu produkcyjnego rozwinęła się idea lean manufacturing jako metoda zarządzania.

Przeczytaj na blogu Harmonogramowanie produkcji – czym jest? Dlaczego pomoże zwiększyć wydajność

Narzędzia lean manufacturing

Aby zastosować zasady szczupłej produkcji w swoim procesie produkcyjnym, potrzebujesz zestawu narzędzi, które pomogą Ci zidentyfikować i wyeliminować marnotrawstwo. Usunięcie nieprawidłowości z dowolnego obszaru poprawia jakość i czas produkcji przy jednoczesnym obniżeniu kosztów.

Niektóre z tych narzędzi to:

  • VSM – mapowanie strumienia wartości, które umożliwia menedżerom wizualizację każdego etapu procesu produkcyjnego w celu zidentyfikowania możliwości usprawnienia procesu,
  • 5S – metodologia organizacji miejsca pracy, która opiera się na pięciu filarach: sortowanie, systematyka, sprzątanie, standaryzacja i samodoskonalenie,
  • Kaizen – pozwalają na ciągłe ulepszanie procesów małymi krokami,
  • tablice Kanban – umożliwiają wizualizację przepływu zasobów,
  • Poka-yoke – zabezpieczają przed błędami pracowników,
  • grupowanie według kolejności rang – ułatwiają analizę przepływu produkcji,
  • wykresy kontrolne – pozwalają na bieżący monitoring.

Inne narzędzia stosowane w lean manufacturing to produkcja just-in-time, czyli produkcja dokładnie na czas oraz opracowany przez koncern Toyota system TPS. Cele tych wszystkich podejść są podobne, ale środki do ich osiągnięcia nieco inne.

Zobacz oprogramowanie ERP dla firm z branży produkcyjnej

Jakie korzyści daje wdrożenie lean manufacturing w przedsiębiorstwie

Główną korzyścią płynącą z zastosowania lean production jest redukcja, a nawet eliminacja marnotrawstwa w firmie. Ponadto wprowadzenie tej idei prowadzi do:

  • poprawy jakości – aby zachować konkurencyjność, procesy produkcyjne muszą być tak zaprojektowane, żeby spełniały oczekiwania i wymagania klientów. Jest to możliwe przez ciągłe podnoszenie jakości,
  • zmniejszenia zapasów – filozofia lean manufacturing zmniejsza nadmiar zapasów, co redukuje również koszty,
  • usprawnienia procesów – jest to możliwe dzięki zasadzie ciągłego doskonalenia i mapowania,
  • skrócenia czasu potrzebnego na wyprodukowanie towaru i na dotarcie z nim do klienta,
  • zmniejszenia kosztów całkowitych i zwiększenia zysków – poprawa produktywności i redukcja marnotrawstwa w naturalny sposób przekładają się na większe zyski przedsiębiorstwa.

Rozpoznanie ryzyka w lean manufacturing

Koncepcja lean manufacturing ma wiele zalet i wprowadzenie jej zasad przynosi konkretne korzyści. Czy to oznacza, że ta metodologia nie ma żadnych wad? Trudno mówić w tym przypadku o wadach, a bardziej o ryzykach.

Aby ustrzec się przed błędami, należy zacząć od właściwego przeszkolenia pracowników i wpojenia im idei lean production. Ważna jest również rola zarządu i kadry kierowniczej, którzy powinni być liderami zmian. Wszelkie usprawnienia należy też wprowadzać metodą małych kroków.

Zadbaj również o odpowiedni system ERP, który pozwoli na sprawne wprowadzenie koncepcji lean manufacturing w firmie. Dzięki temu korzyści będą jeszcze większe!


Opublikowano
arrow_back Poprzedni
apps Zobacz pozostałe